شکل خانه ها در شهر سرخون که عوامل طبیعی و جغرافیای ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی در به وجود آمدن آن نقش اساسی داشته اند بر روی تَپه با شیب نسبتأ تند ساخته شده است، مصالع عمده که در ساخت خانه ها به کار رفته سنگ ، آجر ، سیمان ، فیبر و آهن می باشد در گذشته که آثاری از آن پیداست از سنگ ، خشت و گل برای ساخت استفاده می شد .
اقتصاد مردم شهر سرخون یا منبع درآمد آنها به شیوه های زیر می باشد :
1- زراعت
2- دامداری ودامپروری
3- باغداری
4- صنایع دستی
5- شیلات
6- کارمند ادارات دولتی
7- کار در پروژه ها (عسلویه)
عواملی که در شیوه سکونت در شهر سرخون مؤثر است :
1- عوامل طبیعی و جغرافیایی : این عامل به خاطر وجود آب مناسب (سرچشمه سرخون ) می تواند به عنوان مهمترین عامل در پیدایش شیوه سکونت این شهر باشد. این عوامل عبارت اند از :
– آب
– هوا
– زمین های آبی مناسب(کاشت برنج)
– زمین های مناسب برای کاشت به صورت دیم
2- عوامل اقتصادی : زمین های مناسب در این شهر منبع مناسب اقتصادی است که با کار برروی این زمین ها برای تأمین هزینه های زندگی فعالیت می کنند و مکان مناسبی برای دامداری است که می توان دام های خود را روزها کوه های اطراف ببرند و شب به شهر برگردنند بنابراین دو عامل اقتصادی در شیوه سکونت در این شهر نقش داشت :
– زراعت
– دامداری و دامپروری
– باغداری
– صنایع دستی
– شیلات
3- عوامل اجتماعی و فرهنگی: در گذشته زمانی که طایفه اولاد به صورت عشایری زندگی می کردند و به دست بزرگان این طایفه اداره می شد و از نظر قشر اجتماعی در بالاترین رده قرار داشتند ودر زمان کنونی نیز این طایفه جایگاه خود را حفظ کرده است چون همگونی فرهنگی همین طایفه بود که پایه های ابتدای این شهر را پایه ریزی کرد شناخت و ارتباط نزدیک بخاطر کوچکی محیط بالاست.
شکل سکونت
شهر سرخون به صورتی است که مزارع از خانه ها فاصله زیاد دارند و خانه های ابتدای در اطراف سرچشمه بوده اند اما در زمان کنونی به علت مهاجرپذیری زیاد، خانه ها این شهر در طول جاده به صورت محله، خیابان و کوچه درامده است.
قشربندی شهر
قشرهایی که در این شهر وجود دارد که در چند سال اخیر کنار هم زندگی می کنند:
1- زمینداران
2- بی زمین ها
3- کارمندان خدمات دولتی و غیر دولتی(مشاغل آزاد)
4- بیکاران
زمینداران
در این شهر زمینداران عمده از طایفه اولاد حاجعلی و فامیل طهماسبی میباشند و در روستاهای دیگر (شلیل ، گندمکار ، هلوسعد ، سادات و … ) زمین دارند این زمین ها از طرف پدر به فرزندان به ارث رسیده اند در این زمین ها خود صاحب اداره ان را در دست دارد و چند کارگر روزمزدی بران کار می کنند یا با شراکت کسانی که بی زمین هستند بر روی زمین ها کار می کنند و در زمان گذشته برای شخم از جفت گاو استفاده می کرده اند در زمان کنونی از وسایل صنعتی مانند تراکتور استفاده می کنند.
بی زمین ها
کسانی هستند که از داشتن زمین بی بهره اند و در سرخون به خوش نشین معروف هستند و انها یا با صاحب زمین به صورت اجاره ای بر روی زمین کار می کنند و به صاحب زمین با توافقی که کرده اند سهمی به صاحب زمین می دهند و صورت دیگر این که به صورت شراکت با فرد زمیندار بر روی زمین کار می کنند. و در زمان کنونی عهده ای از انها در بخش دولتی و غیر دولتی مشغول به کار هستند و عهده دیگر صاحبان مشاغل رانندگی، نجاران، اهنگران ومغازه داری می باشند.